[Geert Paes]

He Puck,

Ik zou zeker het vrije T4 bij deze kat eens laten bepalen. De kat is klinisch zeker sterk verdacht van hyperT4 (ook al heeft hij geen palpabele nodule). Het is mogelijk dat zijn totaal T4 wat verlaagd is doordat hij mogelijk bijkomend ook beginnende nierziekte heeft. In dit geval zou je wel verwachten dat het vrije T4 gestegen is (het vrije T4 heeft een sensitiviteit van 98% voor de diagnose van hyperT4, dus het vrije T4 is bij 98% van de katten met hyperT4 gestegen). Ik zou daarmee starten. Hopelijk komt dat afwijkend terug en heb je een verklaring voor het gewichtsverlies bij deze kat. Je hebt het meeste namelijk reeds uitgesloten. Het kan natuurlijk zijn dat de PUPD het gevolg is van beginnende nierziekte, maar ik vind het wel raar dat de kat daardoor al zoveel gewicht verloren zou hebben terwijl zijn nierwaarden goed zijn en zijn eetlust goed is. Verder zou ik zeker ook de bloeddruk eens bepalen bij deze kat en indien nog niet gebeurd FIV en FeLV uitsluiten. Succes ermee!

Geert

[Geert Paes]

Nog even in aansluiting na mijn interview met Kris Gommeren:

Dit is vooral interessant voor dierenartsen uit Belgie:

Bloedproducten (packed red blood cells en fresh frozen en frozen plasma) kan je nu ook bestellen/afhalen in de kliniek kleine huisdieren in Luik. Een zakje kost er 250 euro. Het is vaak het gemakkelijkste en het goedkoopste om de eigenaar zelf even tot Luik te laten rijden om het bloedproduct op te halen. Dit kan 7 dagen op 7 en op elk moment van de dag (dus ook `s nachts!). Meer info over de bloedbank vind je terug op de website http://www.bsanimal.be

De bloedbank hoopt in de toekomst ook een afnamecentrum te hebben in Antwerpen. Hou hun website dus zeker in de gaten!

[Geert Paes]

Ik geef ook nog graag dit even mee (toevallig heeft een collega van me net met Esther Plantinga gesproken over orale supplementatie van cobalamine en dit was haar concrete advies):

• Producten:

• Solgar (= cyanocobalamine, zoals in de papers)

• 100, 500 of 1000 mcg beschikbaar dus dan kun je nog een beetje leuk doseren
• Etos heeft ook een cyanocobalamine maar enkel 1000 mcg

[Geert Paes]

He Anouk,

Wat moeilijke beslissingen he!!

Een scoop van 150 cm en 8.5 mm breedte is zeker een goede all round scope voor maagdarm endoscopieen. Een werkkanaal van 2 mm is helaas inderdaad wel klein … Dat is echt zon beetje de minimale grootte die je qua werkkanaal wil hebben. Uiteraard, hoe kleiner het werkkanaal, hoe kleiner je biopten ook zullen zijn. Maar het kan zeker mogelijk zijn dat je toch evenzeer nog mooie en representatieve biopten kan nemen, dus ik zou deze scoop zeker niet uitsluiten (zeker als je zegt dat het prijsverschil met de silverscope zo groot is). Ik ben tegenwoordig verwend omdat ik de laatste jaren steeds de silverscope kon gebruiken, maar ik heb daarvoor ook jaren gewerkt met scopen die maar een werkkanaal van 2 of 2.2 mm hadden). Het is ook een beetje wat je gewoon bent natuurlijk. De silverscope heeft het zon beetje allemaal, maar dat reflecteert zich dan ook in de prijs.

Is er een mogelijkheid dat je de scoop zou mogen uitproberen? Dat laten firma`s soms wel toe. Zelfs al is het maar dat je de scoop zou uitproberen op een paar lijken, gewoon om te kijken of je ietwat degelijke biopten krijgt (je mag me gerust een foto van de biopten sturen ;-))

Je zal dan bij de materiaalkeuze wel idd altijd rekening moeten houden dat het door een 2 mm kanaal past. Verkoopt deze firma zelf ook materiaal (biopsie tangetjes, forceps, snare etc?). Belangrijk zeker ook om duidelijk met je clinical director te spreken over de langere termijn toekomst. Want het zou zonde zijn om nu allemaal 2 mm materiaal te kopen om dan in de toekomst toch te upgraden naar een scoop met een groter werkkanaal en dan allemaal nieuw materiaal te moeten aankopen (al kunnen die kleinere instrumenten uiteraard ook prima gebruikt worden door een groter werkkanaal).

En wat bedoel je exact met de kleinere (60 cm) scoop die ze hebben liggen?? Ik vermoed dat dit gewoon een scoop is die in 2 richtingen beweegt en niet in 4, dus dat je deze sowieso alleen maar voor bronchoscopie kunt gebruiken en niet voor maagdarm of ben ik fout? Welke diameter heeft deze scoop en welke diameter heeft het werkkanaal? En is dit een fiberscoop of een video endoscoop? Je kan zeker een scoop voor zowel maagdarm- als bronchoscopie gebruiken, maar voor maagdarm scopie moet hij sowieso in 4 richtingen kunnen bewegen en je moet hem dan iedere keer voor je een bronchoscopie doet steriliseren (dus dan wel liefst een type scoop dat in de autoclaaf mag of waarbij ze een goed sterilisatie protocol hebben zodat je hem zeker tussen een maagdarmscopie en bronchoscopie volledig steriel kan maken).

Laat maar weten indien je nog vragen hebt!

Geert

[Geert Paes]

He Anouk,

Ik vrees dat het heel moeilijk zal zijn om een scoop te vinden waarmee je zowel bij katten, kleine honden en grote honden zowel maagdarmscopie als bronchoscopie kan doen. Wat betreft de maagdarmscopie vind ik de Storz Silverscope de beste all round scope. Hiermee kan je eigenlijk alles van maagdarmscopie uitvoeren, want hij is lang genoeg voor grote honden en dun genoeg voor katten en kleine honden (ik heb vorige week nog een hondje van 2.2 kg gedaan met deze scoop, maar moet wel zeggen dat het bij dat klein formaat me alleen maar gelukt is tot in het meest proximale deel van het duodenum te geraken, maar goed, die mini gevalletjes komen ook niet zo vaak voor).

In principe kan je de silverscope gebruiken voor bronchoscopie in grote hondenrassen, maar om heel eerlijk te zijn, werkt zo`n heel lange endoscoop heel vervelend in de luchtwegen. Om deze reden zijn de bronchoscopen vaak ook een stuk korter (meestal 70 cm max).

Ik zou als ik jou was een aparte scoop voor bronchoscopie aanschaffen en dan voor de bronchoscopie voor een fiberscoop gaan (die zijn goedkoper) en dan best voor eentje die qua diameter dunner is dan 5 mm (bv. 3.8 mm), want dan kan je de scoop voor zowel katten, kleine honden als grote honden gebruiken. Deze hele dunne scopen (degene de je nodig hebt om bronchoscopie bij katten te doen) bestaan ook alleen maar in fiberscopen en die zijn altijd te kort en met een te klein werkkanaal om maagdarmscopie te doen.

Helaas, als je dan ook rhinoscopie wilt doen, zit je wel nog met een derde scoop, omdat je hiervoor een rigiede scoop nodig hebt. Sowieso kan je wel bij heel veel dieren ook gewoon blind biopten nemen van de neus (en om heel eerlijk te zijn, neem ik bij de kleinere dieren sowieso meestal de biopten blind, omdat je dan gemakkelijker wat grotere biopten krijgt).

Groetjes,

Geert

[Geert Paes]

We zien inderdaad heel vaak bij dieren met IMHA dat ze echte en overdreven monocytose en ook neutrofilie hebben. Heel vaak als je naar het bloeduitstrijkje van deze dieren gaat kijken, zie je heel veel onrijpe cellen zoals bv. staafkernige neutrofielen en soms zelfs andere voorlopers van de witte bloedcelreeks. Het is inderdaad zo dat we dit vooral bij honden veel zien, maar bij katten kan het ook. Nu moet ik wel zeggen dat wanneer we dit zien, het meestal ook gepaard gaat met een uitgesproken reticulocytose. En dat we dan dus eigenlijk zien dat het beenmerg gewoon heel erg reactief is en reageert op de hemolyse. Bij honden hebben studies ook gevonden dat een erge neutrofilie kan samenhangen met weefselnecrose en dat dit geassocieerd kan zijn met een slechtere prognose. Bij mijn weten is dit bij katten niet gerapporteerd. Maar ja, dus lang antwoord kort, je kan zo`n monocytose en neutrofilie zeker gaan zien bij dieren met IMHA.
Ik wil in aansluiting hierop ook nog even zeggen dat wanneer het toestel een erge monocytose geeft het ALTIJD aangewezen is om naar bloeduitstrijkje te kijken. Het toestel gaat heel vaak andere gekernde cellen (bv. staafkernige neutrofielen, blast cellen etc) foutief als monocyten zien.

[Geert Paes]

Transfusie producten: Ik weet nog niet helemaal het fijne van of er in
Luik nu een bloedbank is die ook bloedproducten aan dierenartsen levert.
En ik kan er inderdaad online ook niets over terugvinden. Ik ga
binnenkort Kris Gommeren interviewen en hij wilde vooral heel graag
spreken over de bloedbank, dus ik ben vrij zeker dat het inderdaad zo is
dat je nu (of in de nabije toekomst) bloedproducten vanuit Luik naar je
praktijk kan laten komen. Luister dus zeker op 17 augustus (of achteraf)
naar de podcast met Kris Gommeren, want dan gaan je vragen beantwoord
worden 😉 In tussentijd is sowieso de Nederlandse bloedbank
(https://evbn.nl/dierenartsenpagina/) ook altijd een optie. Zij leveren
ook aan Belgie. Wat betreft de bewaring van de producten:
– Vers HEEL bloed (dus niet afgecentrifugeerd en gesplitst in plasma en
packed red blood cells) kan je 21 dagen bewaren in de frigo.
– Packed red blood cells (dit zijn dus enkel de rode bloedcellen die
afgesplitst zijn van het plasma): kan je (beetje afhankelijk van het
bewaarmiddel dat er bij zit) tot maximum 42 dagen bewaren in de frigo
– Plasma: hierbij heb je FRESH frozen plasma (dit bevat ALLE
Stollingseiwitten) dat moet onmiddellijk na afname (binnen de 6 uur)
ingevroren worden en kan dan gedurende een jaar in de diepvries bewaard
worden –> eenmaal dit ontdooid wordt en terug ingevroren wordt, wordt
het FROZEN plasma (bevat alle stollingseiwitten met uitzondering van
factor VIII en von willebrand factor) kan gedurende 5 jaar in de
diepvries bewaard worden.
Voor meer info over bloedtransfusies verwijs ik graag naar het laatste
deel van de cursus anemie bij honden en katten: hoe kom ik tot een<br>correcte diagnose

[Geert Paes]

Als er bij deze dieren sprake is van ijzer tekort (bv. laag retic-hgb, laag MCV, laag MCHC, laag ferritine) dan is supplementatie met ijzer zeker aangewezen. Ijzer kan zeer bitter zijn en niet alle katten zullen het even graag oraal opnemen. Ook kan het leiden tot maagdarmklachten wanneer je het oraal geeft. In deze gevallen is het dan inderdaad beter om injecties te geven. In bijlage vind je een documentje dat de verschillende medicijnen voor ijzersupplementatie samenvat. Ik moet dit document nog steeds toevoegen aan het platform, maar hier is het alvast 😉

IJzer-Supplementatie-bij-hond-en-kat.pdf 122 KB PDF - Klik ombekijken

Opties

• Kopieer download link

[Geert Paes]

De dosis die ik meestal maximaal aanhoud is 10 mg/kg 2x/dag. Het is inderdaad zo dat voor de behandeling van Giardia een hogere dosis (25 mg/kg 2x/dag gedurende 7 dagen) nodig is. Ik raad meestal aan om Giardia te behandelen met Fenbendazole (50 mg/kg 1x/dag 5 dagen wel, 10 dagen niet en dan weer 5 dagen wel). Metronidazole is een antibioticum en we zouden eigenlijk het gebruik van antibiotica zoveel mogelijk moeten proberen te vermijden.

[Geert Paes]

Hangt er een beetje vanaf hoe betrouwbaar je ontlastingsonderzoek is. Als je bv. het onderzoek hebt gedaan op een mengmeststaal (ontlasting van 3 dagen bij elkaar opgevangen en samen onderzocht) dan gaat je uitslag betrouwbaarder zijn dan wanneer het enkel een onderzoek is op ontlasting van 1 dag. Dit omdat veel parasieten intermitterend uitgescheiden worden en je dus vals negatieve uitslagen kan hebben wanneer je enkel de ontlasting van 1 dag onderzoekt. Verder moet je wat betreft Giardia ook rekening houden met het feit dat niet elke test even betrouwbaar is. Vooral flotatie (en dit is de meest uitgevoerde test) heeft een lage sensitiviteit voor Giardia en vals negatieve resultaten komen voor. Ook de Giardia SNAP kan vals negatieve resultaten geven. Voor meer info over welke test het meest betrouwbaar is voor Giardia verwijs ik graag naar de kennis database (Welke diagnostische test is het meest betrouwbaar voor Giardia infecties bij honden?)

[Geert Paes]

He Nushja,

Ik heb zelf geen ervaring met dat specifieke type centrifuge, maar ik heb het type even opgezocht en het lijkt zeker te beschikken over alle functies waarover een dergelijke centrifuge dient te beschikken en de kostprijs is zeker ook schappelijk. Wat misschien nog nuttig is om na te vragen is hoe gevoelig deze centrifuge aan schokken en beweging is. Ik heb in het verleden eens in een kliniek gewerkt waarbij de microhematocrit centrifuge nogal erg gevoelig was aan beweging en dan stopte met werkten. Dit was een heel verouderd type, dus ik veronderstel dat dit in de nieuwe types zeker geen probleem zou mogen zijn. Ik zou zeker ook even goed kijken naar de garantie die ze bieden en ook even navragen hoe hun service is wat betreft beschikbaar zijn wanneer jullie vragen hebben of er technische problemen zijn. Hoe snel kunnen ze jullie verder helpen met vragen? Kunnen ze jullie een vervang centrifuge bieden wanneer die van jullie stuk is etc.

Misschien dat iemand anders die wel ervaring heeft met dit specifiek type centrifuge nog kan reageren?

Groetjes,

Geert

[Geert Paes]

He Joke,

Een heel goede vraag! Het is tegenwoordig idd een heel gedoe om colloïden te verkrijgen. Vooral de langwerkende colloïden zoals hetastarch (VOLUVEN) zijn daarbij het moeilijkste te verkrijgen. De korter werkende zijn iets gemakkelijker te verkrijgen.

Qua kortwerkende (4-6 uur) is venofundin een optie. Dit is een goed product voor shock patiënten (bv. hypovolemische shock, maagtorsie, ..), want het werkt snel en krachtig en bij deze dieren is een heel lange werking niet nodig. Dit product is in NL vlot te bestellen (alleszins vorig jaar toch nog) en ik vermoed dat het dus ook in België geen probleem zal zijn om dit te bestellen. Veel shock patiënten kan je uiteraard ook managen met hypertoon NaCl 7.5%, tenzij er uiteraard een tegenindicatie voor dit product is zoals erge dehydratatie, hypernatremie etc), in die gevallen is venofundin interessanter.

Wat betreft een langwerkend product zoals voluven is het helaas iets moeilijker om eraan te komen, maar niet onmogelijk. Tot vorig jaar was het als volgt: je moet eerst en vooral als kliniek een accreditatie aanvragen en de apotheek die de medicatie levert moet eveneens geaccrediteerd zijn. De UGent bestelt het via apotheek Gobert in Sint-Michiels Brugge omdat zij de toestemming hebben om het te verdelen. Zelf moet je dan formulieren invullen voor Fresenius Kabi om de accreditatie rond te krijgen en moeten alle dierenartsen die het gebruiken een online training volgen om een attest te krijgen. Deze attesten moeten allemaal naar Fresenius Kabi verstuurd worden. De hernieuwing van de accreditatie moet elk jaar gebeuren (de online trainingen niet). Voor meer info kan je contact opnemen met Geoffrey.Rockele@fresenius-kabi.com.

Kortom, een heel gedoe voor een product dat we eigenlijk niet zo heel vaak nodig hebben. De voornaamste reden waarom je bv met een langwerkend colloïd wil werken, is bv. een dier met erge hypoalbuminemie of een dier met sepsis waarbij je gedurende langere tijd de colloïd osmotische druk op peil wil houden. In deze gevallen kan je natuurlijk ook altijd werken met een natuurlijk colloïd zoals plasma.

Hopelijk kan je hiermee verder!!

Geert

[Geert Paes]

Goede vragen!

Het is bij honden en katten op dit moment nog onduidelijk of hypofolatemie (te laag foliumzuur) klinisch van belang is of niet. In de humane geneeskunde is geweten dat zowel hypofolatemie als hypocobalaminemie (te laag vitamine B12) kunnen leiden tot hematologische afwijkingen en anemie. Bij honden en katten is het niet duidelijk of dit ook geldt (er werd in 2019 een retrospectieve studie gedaan bij honden met hypofolatemie en hypocobalaminemie, maar er werd in deze studie geen duidelijke associate gevonden worden met de ontwikkeling van anemie). Verder is er ook, alleszins wat foliumzuur betreft, geen bewijs dat supplementatie nuttig is en om deze reden wordt supplementatie van foliumzuur (wanneer verlaagd) dan ook niet standaard gedaan. Waarom meten we dan eigenlijk foliumzuur als we het niet gaan supplementeren? Dit doen we vooral omdat het ons een idee kan geven over de lokalisatie van het probleem. Het is namelijk zo dat foliumzuur in de proximale dunne darm (duodenum) geabsorbeerd wordt, terwijl vitamine B12 in de distale dunne darm (ileum) geabsorbeerd wordt. Wanneer het foliumzuur gedaald is, wijst dit dus eerder op een probleem in de proximale dunne darm en is het nuttig dat (als we biopten gaan nemen) we zeker biopten van het duodenum nemen.

Wat vitamine B12 betreft. Het serum vitamine B12 reflecteert niet altijd even goed hoe het zit met de vitamine B12 gehaltes in de cellen. Een betere test, die ons wel iets zegt over het vitamine B12 in de cellen, is om methylmalonzuur te meten (dit kan nu ook voor honden en katten). Wanneer er te weinig vitamine B12 op cellulair niveau is, gaat het methylmalonzuur meestal gestegen zijn (boven de referentiewaarden). In deze gevallen is supplementatie van vitamine B12 aangeraden. Ik start meestal met het meten van de serum gehaltes van vitamine B12. Wanneer deze verlaagd zijn dan supplementeer ik sowieso. Zijn deze laag normaal dan meet ik het methylmalonzuur en als methylmalonzuur gestegen is dan supplementeer ik. Als de eigenaars kostenbeperkt zijn en het vitamine B12 is laag-normaal dan supplementeer ik zonder dat ik het methylmalonzuur meet. Vitamine B12 is een wateroplosbaar vitamine, dus in principe wordt het te veel aan vitamine gewoon uitgeplast, dus kan je niet veel fout doen met te supplementeren.

Ik hoop dat ik hiermee je vragen beantwoord heb. Vind je het goed als ik deze vragen in jouw plaats ook op het forum post? Het is altijd fijn voor andere mensen om ook de vragen/antwoorden te kunnen zien.

Groetjes,

Geert

[Geert Paes]

He Michelle,

Ik werk meestal met de hydroxycobalamine ampullen, maar in principe moet cyanocobalamine (dat in catosal) zit ook werken.

Meer recentere studies tonen aan orale supplementatie vermoedelijk even effectief is als parenterale supplementatie (vroeger werd gedacht dat het oraal niet goed geabsorbeerd werd, maar er zijn nu toch verschillende studies die dat weerleggen. Oraal werk ik met Solgar 1000mcg B12 (dit is cyanocobalamine). De dosis voor orale supplementatie is dagelijks 50 microgram/kg (250 tot 1000 microgram afhankelijk van de grootte van de hond of 250 microgram bij de kat) oraal toe te dienen gedurende 12 weken en het serum vitamine B12-gehalte te bepalen 1 week na de laatste tablet.

Groetjes,

Geert

[Geert Paes]

He Joke,

Bedankt om te laten weten en goed om te weten dat Geloplasma verkrijgbaar is in België. Geloplasma is ook een kortwerkend colloïd. Dit product wordt wel afgeraden in geval van hemorrhagische shock aangezien het zou kunnen leiden tot nierschade bij deze dieren (en de criticalisten waar ik mee samenwerk, gebruiken het om deze reden ook niet bij dieren waarbij er ook maar iets van indicatie van nierschade is, zoals bv. verhoogde nierwaarden of verhaal van opname van nefrotoxine). Maar je zou het dus wel kunnen gebruiken bij bv. een hond met maagtorsie en erge hypovolemie.

Veel succes ermee!!

Geert