Geassisteerde voeding bij konijnen en knaagdieren
In een vorige Vet Info hebben we besproken wat je als dierenarts moet doen wanneer een konijn met anorexie bij je wordt aangeboden. Klik hier om naar deze Vet Info te gaan. In deze Vet Info geven we praktische tips omtrent het dwangvoederen van konijnen en het plaatsen van een neusslokdarmsonde.
Konijnen en knaagdieren moeten de hele dag door eten om hun maagdarmstelsel in beweging te houden. Een dier dat 12-24 uur niet eet, is altijd een spoedgeval. Een dier dat niet meer keutelt, mag NIET gedwangvoederd worden! Dwangvoederen wanneer het maagdarmstelsel stil ligt, geeft overvulling van de maag met mogelijkheid tot zelfs een maagruptuur. Als het dier wel nog keutelt maar gestopt is met eten, is het wel belangrijk om geassisteerd te voederen.
Je kan eerst beginnen met verse (on)kruiden en groene groenten te geven. Peterselie en venkel vinden de meeste konijnen zeer smakelijk en ze hebben bovendien ook een darmondersteunende werking. Net zoals vers gras en paardenbloemen, kunnen ze de eetlust stimuleren.
Indien er geen interesse is in verse groenten en hooi kan als alternatief een papje aangeboden worden. Dit is mogelijk door bijvoorbeeld de korrels te weken, de groenten te mixen (in een mixer) of commercieel beschikbare herbivore voeding (critical care, emeraid herbivore) aan te bieden. Je kan eerst beginnen met dit aan te bieden in een kommetje en te plaatsen in het hok. Willen ze er toch niet van eten, kan geprobeerd worden met een lepeltje. In vele gevallen zal moeten overgegaan worden met het aanbieden van deze voeding via een spuit. Het gemakkelijkste is om een dikke spuit te gebruiken, deze zijn commercieel beschikbaar. Dit spuitje kan je het gemakkelijkste in de mond steken in de opening (diastema) tussen de snijtanden en de kiezen. Je geeft ongeveer 15 ml opgeloste voeding per kilogram, drie keer per dag. Als het dier hevig tegenstribbelt, is het best om een bunnywrap te maken. Dit doe je door hem op een handdoek te zetten en hem hierin te wikkelen om hem hierin vervolgens te gaan dwang voederen (zie video).
Wanneer het dier weigert te slikken, kan een neusslokdarmsonde geplaatst worden. Het plaatsen van een sonde is frequent aangewezen na zware tandoperaties. Via deze sonde kan speciale vloeibare voeding toegediend worden alsook medicatie. Na toediening van voeding is het steeds belangrijk om de sonde door te spoelen met enkele milliliters water om verstopping te vermijden.
Bunny wrap en dwangvoederen
Plaatsing neusslokdarmsonde
Tips:
- Meet de lengte van de sonde af van de neusopening tot de laatste ribbenboog.
- Om vast te stellen dat je in de slokdarm/maag zit en niet in de luchtpijp: als je aspireert met een leeg spuitje zal je bij plaatsing in de luchtpijp lucht aspireren (je spuit vult met lucht), terwijl je wanneer je in de slokdarm zit in een vacuum zit (en dus weerstand voelt wanneer je aspireert). Wanneer je in de maag zit en je aspireert dan krijgt je maaginhoud in je spuit. Je kan ook flushen met steriele fysiologische oplossing. Wanneer je fysiologische oplossing in de luchtpijp flusht, zal het dier meestal een hoestrespons vertonen. OPGELET: wanneer je niet helemaal zeker bent of je in de slokdarm of luchtpijp zit, is het veiliger om eerst te aspireren en niet onmiddellijk met een grote hoeveelheid oplossing te flushen.
Document voor eigenaars ‘Houden van Konijnen?
OVT leden hebben toegang tot het instructiedocument dat we hebben opgesteld voor eigenaars in verband met het correct houden van konijnen. Klik hier om naar het document te gaan.
Wil je meer leren over konijnen?
Volg dan het webinar: Anesthesie, analgesie en chirurgie bij konijn, fret en cavia. Door Sören Decraene, DVM.
Leertraject ‘Exotics 101’
Heb jij een bijzondere interesse in exoten (kleine zoogdieren, vogels en reptielen)? Dan is ons nieuwe leertraject iets voor jou! Klik hier voor meer informatie.
Referenties
Quesenberry KE, Orcutt CE, Mans C and Carpenter JW. Ferrets, Rabbits and Rodents: clinical medicine and surgery. BSAVA manual 2020;4th Edition.
Smith MV. Textbook of Rabbit Medicine. 2022, 3rd edition.
Reacties