Hepatische Lipidose Behandeling

Hepatische lipidose is de meest voorkomende leveraandoening bij de kat en kan levensbedreigend zijn. Het ontstaat bijna steeds secundair aan anorexie en leidt tot opstapeling van vet in de levercellen, met ernstige leverfunctiestoornissen tot gevolg. Een snelle herkenning en gerichte behandeling zijn essentieel om de overlevingskans te vergroten.
Voeding
- Voeding is het belangrijkste onderdeel van de behandeling. Aangezien deze katten meestal gedurende lange tijd anorectisch zijn, is het bijna steeds aangewezen om een voedingssonde te plaatsen. `Force feeding` is NOOIT aangeraden (risico op voedseladversie en laat je niet toe om voldoende calorieën te geven.
- Niet stabiele patiënt: best = starten met een neussonde (7-8FR).
- Achteraf kan er dan een slokdarmsonde (14 FR) of maagsonde (14-15 FR) geplaatst worden indien kat nog steeds niet zelfstandig eet en ze stabiel genoeg is voor anesthesie.
- Enterale voeding geniet de voorkeur, maar bij oncontroleerbaar braken, is parenterale voeding aangeraden.
- De ideale voeding is hoog in eiwit (30-40% van metaboliseerbare energie (ME)), matig in vetten (ongeveer 50% van ME) en laag in koolhydraten (ongeveer 20% van ME).
- Start elke 2 uur met 2-3 tot 10 ml lauwwarm water/oralade en kijk of de kat dit verdraagt.
- Vervolgens start met RC liquid recovery (zie tabel).
- RER = 70+ ideale LG (kg)^0.75.
- Totale dag hoeveelheid verdelen over minimaal 6 giften/24h of als constant rate infusion (CRI).
RC liquid recovery | |
Anorexia < 3 dagen | 1/3 RER |
> 3 dagen | ¼ RER |
Hepato-encefalopatie | RC liquid RENAL Lactulose 0,3ml/kg/PO TID |
Vloeistoftherapie en correctie van elektrolyten
- Plasmalyte/Normosol evt Ringer Lactaat (vermijd lactaat indien erge leverdysfunctie aanwezig is, al bestaat er nog veel discussie of dit echt schadelijk is).
- In geval van hypovolemie: 5-10 ml/kg bolus IV over 30 minuten + kat opwarmen indien hypotherm! Evalueer volumestatus na bolus en herhaal indien nodig.
- Bereken totale hoeveelheid vocht op basis van % dehydratatie en corrigeer dehydratatie over 24-48u.
% dehydratatie | Lichamelijk onderzoek |
<5 | Geen specifieke afwijkingen; anamnese van vloeistofverlies (diarree, braken, …) |
6-8 | Enoftalmos, droge slijmvliezen, milde/matige, verminderde huidturgor |
10-12 | Enoftalmos, droge slijmvliezen, zwakke perifere pols, depressie, duidelijk verminderde huidturgor, mogelijk ook hypovolemische shock |
12-15 | Stupor, coma, sterfte, altijd + hypovolemische shock |
- Volume (ml) nodig om vloeistoftekort te corrigeren = % dehydratatie x lichaamsgewicht x 1000 (dit wil je over 24-48u geven) + onderhoud (=40-60 ml/kg/dag) + extra indien erg verlies van vocht via braken/diarree.
- LET OP: totale dagvolume verminderen met volume die gegeven wordt via voeding om volume overload te vermijden
- Indien nodig elektrolieten corrigeren – VOOR je start met voeding.
- Kaliumsupplementatie is aangeraden in het merendeel van de katten (zie tabel), tenzij hyperkalemie aanwezig is.
- Indien kalium niet stijgt –> mogelijk hypomagnesemie.
- Hypofosfatemie – kalium fosfaat aan 0.01-0.03 mEq/kg/u IV als constant rate infusion (CRI) gedurende 6 uur of 0.12 mEq/kg/u voor ernstige hypofosfatemie als CRI.
Serum kalium concentratie | mEq kalium toegevoegd aan 1 liter vloeistof | Maximale infuussnelheid (ml/kg/u) |
<2.0 | 80 | 6 |
2.1-2.5 | 60 | 8 |
2. 6–3.0 | 40 | 12 |
3.1–3.5 | 28 | 18 |
3.6–5.0 | 20 | 25 |
Nooit meer dan 0.5 mEq/kg/u geven.
Anti-emetica
Geneesmiddel | Dosering | Toedieningsweg | Frequentie | Opmerkingen |
---|---|---|---|---|
Maropitant | 1 mg/kg | SC of IV | 1x/dag | – |
Metoclopramide | 0,2 mg/kg | IV | 4x/dag | Ook als IV CRI 1–2 mg/kg/dag. Geen sterk anti-emeticum voor katten, maar mild prokinetisch effect. |
Ondansetron | 0,1–0,5 mg/kg | IV | 2–3x/dag | – |
SC = subcutaa; IV = intraveneus; PO = per oraal.
Behandeling van onderliggende oorzaak
Indien er een onderliggende oorzaak aanwezig is, dient deze steeds behandeld te worden.
Bijkomende behandelingen
- Eetluststimulerende geneesmiddelen (enkel ter ondersteuning, NIET ter vervanging van enterale voeding!)
- Mirtazapine 15 mg 1/8 t 1x/dag (of om de andere dag in geval van nierziekte) of tansdermale gel 2% 5 mg/kg/dag op pinna oor.
- Capromorelin 2 mg/kg 1x/dag PO.
- Pijnmedicatie
- Buprenorphine 0.01–0.03 mg/kg IV, SC, buccaal (oraal transmucosaal) 3-4x/dag
- Methadone 0.1-0.5 mg/kg IV, IM 4x/dag
- Fentanyl
- Bolus 2-5mcg/kg IV
- Fentanyl
- CRI 2-5 mcg/kg/u IV
- Patch: 25mcg
- Gabapentin 10mg/kg 2-3x/dag PO
- Vitamine K
- Zeker in geval van afwijkende stollingstijden. Sommige experts raden het standaard aan
- 0.5-1.5 mg/kg SC 2x/dag, 3 tot 4 maal keer in totaal (niet PO)
- Andere supplementen
- Weinig wetenschappelijke studies hieromtrent en duidelijke richtlijnen zijn niet beschikbaarL-Carnitine wordt aangeraden om te geven
- 250-500 mg/kat/dag PO
- 250-500 mg/kat/dag PO
- 250-500 mg/kat/dag PO
- Supplementeer indien verlaagd
- Start met 500 mcg SC, waarna 1x/week 250mcg SC
- Weinig wetenschappelijke studies hieromtrent en duidelijke richtlijnen zijn niet beschikbaarL-Carnitine wordt aangeraden om te geven
- Anti-oxidanten
- N-acetylcysteine: eerste dosis 140 mg/kg (20% oplossing verdund 1:4 of meer met NaCl) over 30 min, gevolgd door 70 mg/elke 8-12u IV, P
- Vitamine E: 20–100 IU/dag
- SAMe (bv. Zentonil): 20 mg/kg/dag of 100-400 mg/kat/dag op NUCTHERE maag
Hepatische encefalopathie
- CORRIGEER hypokalemie!!
- Lactulose
- 0.5-1ml/kg PO 3x/dag
- Enema: 1 deel lactulose met 3 delen water à 10ml/kg à proberen 30-60min binnen te houden à herhaal indien nodig
- Amoxicilline kan overwogen worden (afdoden ammoniak producerende bacteriën)
- 12.5mg/kg IV 2x/dag
- Anti-epilectica indien nodig
- Vermijd benzodiazepines
- Levetiracetam, phenobarbital
Referenties
Tabel kalium supplementatie: Greene RW, Scott RC. Lower urinary tract disease. In: Ettinger SJ, editor. Textbook of veterinary internal medicine. Philadelphia: WB Saunders; 1975.
Watson PJ. Metabolic diseases of the liver. SJ Ettinger, EC Feldman and E Cote. Textbook of Veterinary Internal Medicine, 7th Edition, 2016:1685
Vantolini C and Favier RP. Feline hepatic lipidosis. Vet Clin North Am Small Anim Pract 2017 May;47(3):683-702
Leertraject ‘Inwendige 1.0’
Vind jij het heerlijk om uren na te denken over wat een patiënt nu werkelijk heeft? Vind je het leuk wanneer het niet onmiddellijk duidelijk is wat er speelt en wanneer je op zoek moet gaan naar de ontbrekende puzzelstukjes? Word je helemaal enthousiast van de hond of kat met chronische maagdarmklachten, urinewegproblemen, bloedafwijkingen of hormoonaandoeningen (of al deze tesamen)? Dan is dit leertraject helemaal voor jou!
Gedurende een jaar zal je ondergedompeld worden in de wondere wereld van de inwendige geneeskunde. De focus zal hierbij liggen op zaken waar jij als praktijkdierenarts mee te maken krijgt in de praktijk. Aan de hand van klinische cases en op basis van de laatste literatuur zullen we je praktische handvaten geven die ervoor zullen zorgen dat je aan het einde van dit traject een zeer stevige inwendige geneeskunde kennis hebt.
Dit traject bestaat overwegend uit live contactmomenten (3 fysieke en 3 live online) en omvat 6 modules die de volgende topics behandelen: klinische pathologie, gastro-enterologie, uro- en nefrologie, endocrinologie en lever en pancreas.
Klik hier voor meer informatie en inschrijven.
Leertraject ‘Inwendige 2.0’
Ook dit traject is voor dierenartsen met een passie voor inwendige geneeskunde! Gedurende een jaar word je ondergedompeld in de wondere wereld van de inwendige geneeskunde. De focus ligt op zaken waar jij als praktijkdierenarts mee te maken krijgt. Aan de hand van klinische cases en op basis van de laatste literatuur zal je praktische handvatten krijgen.
Dit traject bestaat overwegend uit live contactmomenten (3 fysieke en 3 live online) en omvat 6 modules die de volgende topics behandelen: infectieuze aandoeningen, respiratoire ziektes, spoed en hospitalisatie, immuunziektes en beenmerg en lever, galblaas en maagdarmkanaal.
Klik hier voor meer informatie en inschrijven.
Protocol Behandeling Hepatische Lipidose
Enkel beschikbaar voor OVT leden: klik hier.
Webinar Hepatische Lipidose bij de Kat
Bekijk het online webinar ‘Constipatie bij de Kat‘.
Reacties