Oncologie deel 4 – Behandeling Mast Cel Tumoren

Wat volgt zijn algemene richtlijnen. We willen echter graag benadrukken dat oncologie een breed vakgebied is en dat er veel ‘uitzonderingen op de regel’ zijn. Het is bijgevolg onmogelijk om alles in detail in een enkele Vet Info op te nemen. Voor wie verdere vragen heeft, raden we aan om te luisteren naar de podcast met Evi Pecceu of om een van onze oncologie bijscholingen te volgen (zie verder). Indien je vragen hebt, mag je deze ook altijd sturen naar info@onlinevettraining.be.

Wat moet je doen wanneer je een mast cel tumor bij een hond met onvolledige chirurgische marges verwijderd hebt?

• Revisie chirurgie met wijde marges is het meest aangeraden, indien mogelijk.
• Adjuvante bestralingstherapie (radiatie), indien beschikbaar.
• Systemische therapie (bv. chemotherapie, corticosteroiden, thyrosine kinase inhibitoren).
• Afwachten en opvolgen; bv. bij graad I en II zonder negatieve prognostische factoren* is de kans op teruggroei laag, en de duur tot teruggroei heel lang, bv. 2-3 jaar.

*Negatieve prognostische factoren zijn: snelle groei of groter dan 3 cm, ulceratie en/of blauwe plekken, anatomische locaties geassocieerd met agressief biologisch gedrag zijn preputium, scrotum en de slijmvliezen, graad 3 Patnaik, hoge graad Kiuple, mitose-index > 5, positieve lymfeknoop, indien deze tumor reeds verwijderd was in het verleden en teruggegroeid is.

Kan chemotherapie gebruikt worden in de behandeling van een mast cel tumor?

Chemotherapie (vinblastine, lomustine of combinatieprotocols) zijn mogelijk. De voornaamste indicaties zijn:

• Na chirurgie, om de kans op metastasen te verkleinen (wanneer er veel negatieve prognostische factoren aanwezig zijn).
• Voor de behandeling van macroscopische tumor, bv. indien de primaire tumor te groot is voor chirurgie, of indien bv. reeds metastasen in de lever of milt aanwezig zijn. Voor de behandeling van macroscopische tumoren is systemische therapie over het algemeen minder succesvol omdat het aantal tumoren dat complete respons vertoont, beperkt is (bv 30-70%); en de duur van respons ook beperkt is. Chirurgie heeft dus steeds de voorkeur, indien mogelijk.
• Indien er veel mast cel tumoren zijn, bv. teveel om chirurgie te doen.

Het voordeel van chemotherapie is dat het gewoonlijk gaat over een protocol van beperkte duur waarna er overgegaan wordt tot opvolging.

Is bestraling (radiatie) een mogelijke behandeling voor een mast cel tumor?

Bestraling wordt meestal enkel op microscopische mast cel tumoren toegepast, bij incomplete excisie van de tumor om de kans op teruggroei te vermijden. De tumorcellen zijn eigenlijk uitzonderlijk gevoelig voor bestraling, met als gevolg dat indien de macroscopisch tumor bestraald wordt, er vaak teveel tumorcellen tegelijk degranuleren wat kan leiden tot anaphylactische shock en acute sterfte door histamine die vrijkomt.

Wat is Stelfonta? Hoe werkt het?

Hierbij wordt een injectie toegediend in een mast cel tumor (in de tumor zelf). Daarop gebeurt er necrose van de tumor en ontwikkelt er een grote open wonde die daarna geneest met secondaire heling over 1 tot 3 maanden. Het is heel belangrijk om de klanten hierop voor te bereiden en foto’s te tonen, zodat ze weten wat er hen te wachten staat.

De meerderheid van de lage graad tumoren vertoont een complete respons; vaak na 1 behandeling. Soms is een tweede behandeling nodig. Maar de literatuur rond stelfonta is nog beperkt en voorlopig enkel gepubliceerd door mensen die werken voor het bedrijf die de medicatie produceert, dus er is een conflict of interest.

Het voornaamste doel is om deze medicatie te gebruiken voor kleine mast cel tumoren als alternatief voor chirurgie, indien wijde marges moeilijk zijn op een bepaalde locatie of indien algemene anesthesie niet mogelijk is. De vraag die we ons moeten stellen is of de medicatie wel een verschil uitmaakt in de levensduur in vergelijking met marginale excisie en opvolging versus geen interventie en enkel ondersteunende zorgen. Op deze vragen is het antwoord nog niet beschikbaar in de literatuur. De gepubliceerde opvolging is nog niet lang genoeg. In 1 studie werd de opvolging tot 12 maanden gedocumenteerd, maar de meeste lage graad tumoren zonder negatieve prognostische factoren groeien pas terug later dan een jaar.

Wanneer zet je een thyrosine kinase inhibitor in ter behandeling van een mast cel tumor?

Bij de tyrosine kinase inhibitoren beschikken we over toceranib (Palladia) en masitinib (Masivet). Deze blokkeren de c-kit receptor op de mast cellen.

Indicaties zijn:

• Behandeling van macroscopische tumor indien te groot voor chirurgie,
• In het geval van reeds aanwezige metastasesof indien er teveel mastceltumoren zijn voor chirurgie.

Dit is orale therapie die de eigenaar thuis toedient op lange termijn zolang de tumor niet verder groeit of metastaseert. Dit is voordelig in het geval de tumor niet volledig verdwijnt, en je zo de therapie kan verder zetten op lange termijn; een nadeel is de opstapelende kost over tijd indien de patiënt het goed doet.